Regels in WhatsApp-groepen

Begin de les met de volgende inleiding:

We communiceren dagelijks met verschillende mensen. Met je ouders praat je anders dan met je vrienden of met bijvoorbeeld je docent. Sinds de komst van het internet en smartphones vindt veel communicatie ook online plaats. Een vorm waarbij de communicatie soms anders loopt dan wanneer het om een offline gesprek zou gaan. We gaan kijken naar voorbeelden waarbij de grens werd opgezocht of overschreden. Vraag de studenten naar hun mening na het lezen van onderstaande berichten. Dit kun je doen door het klassikaal te bespreken, of een edutool als Mentimeter in te zetten.

• Middelbare school in Zwolle schorst leerlingen vanwege het delen van kinderporno (Onderwijsgids)
• Politie doet onderzoek naar het delen van kinderporno door leerlingen in Wijhe (De Stentor)
• Van kinderporno tot onthoofdingen: dit gebeurt er in de WhatsAppgroepen van scholieren. (rtlnieuws.nl)

Na het bespreken van de berichten vraag je klassikaal wat dit nieuws met de studenten doet. Daarna worden de gevolgen besproken. Waar kregen de betrokkenen mee te maken en waarom? Is het terecht? (eventueel andere gevolgen: strafblad of het niet meer kunnen verkrijgen van een VOG).

De website van de Rijksoverheid laat weten welke straffen er staan op het maken dan wel verspreiden van kinderporno. Je zou de studenten kunnen laten opzoeken hoe hoog een boete is in de vijfde categorie (antwoord: €87.000).

Na de bespreking wordt er nieuws vanuit het buitenland gedeeld. In Amerika was er een vrouw die de verkrachting van een vriendin via een livestream deelde op internet. Deel het nieuws met de klas, daarna beantwoorden de studenten in groepsverband de volgende vragen:

• Bedenk twee alternatieve acties die Marina volgens jullie eigenlijk had moeten ondernemen?
• Bedenk vervolgens wat de kijkers van de livestream eigenlijk hadden moeten doen?

Opdracht
Laat de studenten voor zichzelf drie regels opschrijven waarvan ze vinden dat die binnen een WhatsApp-groep moeten gelden. Nadat ze dit hebben gedaan, delen ze hun regels met een klasgenoot. Welke regels komen overeen? En waarin verschillen ze van elkaar? Ze bedenken in totaal vijf regels.

Daarna overleg ze in een groep van vier studenten de tien regels. Als groep schrappen ze eerst de dubbele regels. Vervolgens bepalen ze of iedereen zich kan vinden in deze regels. Wanneer iedereen akkoord is, vergelijken ze de lijst met regels met een ander viertal. Ook hier worden alle dubbele regels uitgehaald. Per acht studenten komt er een lijst met maximaal tien regels naar voren. Deze worden voorgedragen aan de klas.

De regels waarmee iedereen het eens is, worden door een student op het bord geschreven. Aan het einde gaat iedereen akkoord met de gestelde regels. Vraag de studenten na afloop of er een verschil is tussen een offline of online groep. Moet er nog een regel worden toegevoegd die alleen gaat over online gedrag?

En wie gaat er op toezien? Wat doen we wanneer iemand zich niet aan de regels houdt?

Opdracht vereenvoudigd – Extra uitleg
De studenten schrijven voor zichzelf drie regels op, waarvan ze vinden dat die binnen een groep gelden. Ze noteren de belangrijkste regel in een Padlet. Eén student zorgt ervoor dat de dubbele regels eruit worden gehaald. Na afloop worden de regels besproken en dient iedereen akkoord te gaan.

Verdiepingsopdracht
De bedachte regels worden door de studenten gegroepeerd. Ze bepalen zelf welke herkenbare thema’s er zijn en duiden dit met gekleurde post-its. Per thema kan je nog extra vragen stellen om het onderwerp uit te diepen.

De docent sluit af door het groepsproces te evalueren en te vragen hoe de studenten het hebben ervaren. Daarnaast is het raadzaam om de set met regels verderop in het jaar nog eens te herhalen.