Terug

Finfluencers

Onderwerp

Finfluencers

Competentie

Media doorgronden.

Benodigdheden

Device per student

In te zetten bij

Mediawijsheid | Burgerschap

Lesdoelen

  • Studenten kunnen uitleggen van finfluencers zijn;
  • Studenten kunnen uitleggen welke belangen finfluencers hebben bij het verkopen van hun product/dienst;
  • Studenten kunnen onderscheid maken tussen de verschillende methodes die finfluencers inzetten (Piramidespel, eigen belang in aandelen of het verkopen van trainingen);
  • Studenten kunnen uitleggen wanneer zij iemand vertrouwen met het geven van financieel advies of niet.

Te leveren producten

Beginsituatie

De studenten hebben nog geen les gehad over dit onderwerp. Er zullen studenten zijn die al investeren in crypto, aandelen of een cursus hebben gekocht. Sommigen zullen bekend zijn met de term ‘finfluencers’ en/of zijn bewust of onbewust in aanraking gekomen met finfluencers. Voor andere studenten zal het niet bekend zijn en zal dit een introductie zijn. Houd hier als docent rekening mee en probeer te achterhalen wat de voorkennis van de groep is, zodat je daar bij het geven van de les op in kunt spelen.

Vooruitkijken - 15 min.

Vraag aan de groep wat de overeenkomst is tussen Boef, Andrew Tate en Mees Wijnants.

De overeenkomst is dat zij alledrie financieel advies of een cursus hebben verkocht om financieel vrij onafhankelijk te worden.

Vertel dat deze les over finfluencers gaat en vraag welke studenten deze term al kennen en wat ze er al van weten. Probeer daarop aan te sluiten in de les, door bijvoorbeeld voor sommige uitleg meer tijd te nemen of juist door bepaalde onderdelen over te slaan.

Neem de lesdoelen van vandaag door en geef aan dat je aan het eind van de les deze doelen evalueert door studenten er vragen over te stellen.

Wat zijn finfluencers?
Een finfluencer is een financiële influencer die via social mediakanalen zoals Instagram, TikTok en YouTube informatie deelt. Ze geven bijvoorbeeld tips over het opzetten van een beleggingsportefeuille en het budgetteren van persoonlijke uitgaven. Ze geven dus financieel advies over tal van onderwerpen.

Veel finfluencers beloven hun volgers gouden bergen en een leven op Bali waarbij je soms maar twee uur per dag hoeft te werken. Dit klopt vaak niet en is voor heel veel personen niet reëel. Ook is het leven dat ze online laten zien, vaak niet de waarheid. Ze zijn een keer op vakantie en maken meteen veel filmpjes en ze huren dure auto’s, in plaats van dat ze die kopen.

Eigen belang van finfluencers
Finfluencers hebben vaak eigen geld in aandelen en/of crypto en die stijgen in waarde als andere mensen die ook kopen. Daardoor willen ze graag dat jij dezelfde aandelen/crypto koopt.

Finfluencers verkopen cursussen waar zij hun geld mee verdienen. Zij verdienen bijvoorbeeld vaak hun geld met het verkopen van een cursus over dropshipping, in plaats van dat zij zelf echt aan dropshipping doen.

Verschillende methodes om geld te verdienen
Er zijn verschillende methodes die finfluencers kunnen gebruiken om geld te verdienen. Drie van deze methodes zijn:

  • Een piramidespel of piramidesysteem. Dat is een ‘spel‘ waarbij deelnemers een inleg doen en tevens proberen anderen over te halen om mee te doen, waarna de inleg van de nieuwkomers als prijzengeld uitbetaald wordt aan bestaande deelnemers. Uitbetalingen zijn afhankelijk van het aantal (door de deelnemer) geworven nieuwkomers. Aan het ontvangen van dit prijzengeld ligt geen andere activiteit ten grondslag dan het werven van nieuwe deelnemers.
  • Het verkopen van trainingen. De finfluencer verkoopt een training waarin iets wordt geleerd waardoor jij als persoon financieel vrij/onafhankelijk wordt. Denk aan crypto handelen, huizen kopen, aandelen of dropshipping. Deze finfluencer verdient vaak zijn geld met verkoop van de training en niet zoals hij zelf zegt dat hij al rijk is geworden met wat hij jou leert in de trainingen.
  • Eigen belang in aandelen en/of crypto. De finfluencer prijst aandelen en crypto aan waar zij zelf belang in hebben en geld mee verdienen, of geld voor krijgen van andere instanties of personen.

Van bovenstaande methodes is het piramidespel het meest abstract om uit te leggen. Indien nodig kun je hier nog dieper op ingaan aan de hand van dit affiche van de Kansspelautoriteit.

BOOS aflevering over cryptomunt XPOSE
Kijk de aflevering van BOOS vanaf 4:55 tot 11:00 min. Indien de studenten het interessant vinden en je hebt de tijd, kun je de hele aflevering laten zien.

Wat vinden de studenten van de uitleg over crypto munten? Waren ze hier al bekend mee? En zijn de tips die worden gegeven duidelijk?

Autoriteit Financiële Markten (AFM)
AFM is de Autoriteit Financiële Markten en houdt toezicht op de financiële marktsector. De AFM heeft geconstateerd dat een aantal beleggingsondernemingen vergoedingen verstrekt aan finfluencers, terwijl dit wettelijk verboden is.

Alleen professionals met een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) mogen beleggingsadvies geven.

Onthoud dit dus goed als je mensen online financieel advies ziet geven en wees kritisch.

Uitvoering - 40 min.

Terugkijken - 5 min.

Auteur:

Benjamin Koolstra

Onderwijsinstelling:

Hout- en meubileringscollege – Amsterdam

Rol:

Docent Burgerschap

De docenten van het Practoraat Mediawijsheid doen praktijkgericht onderzoek om nieuwe ideeën uit te proberen en kennis op te doen om de onderwijspraktijk te verbeteren. Benjamin Koolstra heeft onderzocht hoe je studenten bewust kunt maken van de finfluencers. Dat zijn influencers die beloven dat je goud geld kunt verdienen zonder daar hard voor te hoeven werken. Benjamin merkte dat zijn studenten zich niet altijd bewust zijn van de risico’s die investeren met zich mee kan brengen. Hij ging in gesprek en ontwikkelde een les om bewustzijn en kritisch denken bij studenten te stimuleren.

Wat was de aanleiding van je onderzoek?
Ik hoor het in mijn lessen Burgerschap steeds vaker en krijg het ook in mijn eigen sociale media feed te zien, influencers die ‘gouden bergen’ beloven. “Dit is de kans om financieel onafhankelijk te worden en niet als ‘slaaf’ een 9-5 baan te krijgen.” Zij beloven dat jij kan werken vanuit Bali en met een paar uur per dag werken genoeg kan verdienen. Uiteindelijk zou het geld zichzelf verdienen en ben je met paar uur per week zelfs klaar. Deze finfluencers verkopen cursussen, trainingen, crypto en/of aandelen, en beloven dat jongeren daar financieel onafhankelijk mee worden.    

De werkelijkheid ligt alleen net iets anders en studenten zijn daar naar mijn inziens niet genoeg bewust van. Jongeren die hun hele studielening hierin investeren en uiteindelijk bedrogen en met een grote schuld eindigen.  

In welke context vond je onderzoek plaats (les, klas, team, school breed)?
Mijn onderzoek is school breed, op het Hout- en Meubileringscollege.

Wat wilde je te weten komen?
Ik wilde te weten komen hoe je door het geven van een les studenten kritisch kon laten kijken naar finfluencers. Hoe zorg je ervoor dat studenten niet alles voor waarheid aannemen en hier bewuste en kritische keuzes in maken? 

Wat wilde je opleveren?
Een les over finfluencers die al mijn collega’s Burgerschap bij de economische dimensie kunnen geven en ook mogelijk bij een mentor uur, als dit speelt bij een klas. 

Hoe heb je je onderzoek aangepakt (informatie vinden, experts bevragen, etc.)?
Ik heb kort onderzoek gedaan door het spreken van finfluencers, experts, collega’s, enzovoort. Daarna ben ik een les gaan ontwerpen en heb ik de les een keer gegeven bij mijn mentor groep om het te testen en hem vervolgens te verbeteren.  

Waar liep je tegenaan?
Finfluencers willen niet praten. Hierdoor kwam ik eigenlijk niet in contact met finfluencers, maar ik heb uiteindelijk wel een jongen bereid gevonden om hier een gesprek over aan te gaan. Alleen wilde hij niet met zijn naam in mijn onderzoek.  

Wat gaf je energie?
Als ik het deelde met collega’s was er veel enthousiasme over mijn onderzoek. Collega’s vinden het een belangrijk onderwerp maar weten hier weinig vanaf.  Ik merkte dat ook veel collega’s graag mijn onderzoek willen zien en hier tijd voor maken om de les te geven.  

Wat hebben andere docenten aan je onderzoek?
Zij kunnen de les geven als zij merken dat studenten hier tegenaan lopen. Ook kan het een onderdeel zijn van burgerschap binnen de economische dimensie.

Info leermiddel

Gouden bergen verdienen vanaf Bali? Te mooi om waar te zijn? In deze les leer je kritisch om te gaan met financieel advies op social media

Publicatiedatum

20 februari 2024

Laatst bijgewerkt

29 september 2025

Type

Niveau

Thema

Tijdsduur

Burgerschap

Dit is open leermateriaal van het Practoraat Mediawijsheid en vallen onder de licentie Creative Commons CC BY-NC-SA 4.0

Info leermateriaal

Gouden bergen verdienen vanaf Bali? Te mooi om waar te zijn? In deze les leer je kritisch om te gaan met financieel advies op social media

Publicatiedatum

20 februari 2024

Laatst bijgewerkt

29 september 2025

Type

Niveau

Thema

Tijdsduur

Burgerschap

Dit is open leermateriaal van het Practoraat Mediawijsheid & Burgerschap en Expertisepunt Burgerschap en valt onder de licentie Creative Commons BY-NC-SA 4.0

Gerelateerd materiaal:

Lessen

Emoji’s

Emoji’s kun je op verschillende manieren interpreteren. Je denkt na over de betekenissen en bespreekt die met elkaar.

Lessen

Invloed met sociale media

Hoe kun je ervoor zorgen dat je met sociale media zoveel mogelijk reacties, likes en commentaren krijgt?

Lessen

The Social Dilemma

In de Netflix-docu ‘The Social Dilemma’ doen (ex-)werknemers van diverse techbedrijven een boekje open over de niet-voorziene effecten van sociale media.